[:ka]
ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა აზიის ქვეყნებს შორის უდიდესია. მოსახლეობის რაოდენობით (1.3 მილიარდზე მეტი) მსოფლიოში პირველია, ხოლო ფართობის სიდიდით მეოთხე ადგილზეა. იგი გადაჭიმულია დაახლოებით 5250 კმ-ზე აღმოსავლეთიდან დასავლეთით და 5500 კმ-ზე ჩრდილოეთიდან სამხრეთით. ჩინეთის იურისდიქცია ვრცელდება 22 პროვინციაზე, 5 ავტონომიურ რეგიონზე, 4 მუნიციპალიტეტზე (პეკინი, თიენძინი, შანხაი და ჩუნცინი) და 2 სპეციალურ ადმინისტრაციულ რეგიონზე (ჰონგ-კონგი და მაკაო).
პეკინი, ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის დედაქალაქი, წარმოადგენს ქვეყნის კულტურულ, ეკონომიკურ და საკომუნიკაციო ცენტრს. შანხაი ჩინეთის მთავარი ინდუსტრიული ქალაქია. ჰონგ-კონგი კი – წამყვანი კომერციული ცენტრი და პორტი. ქვეყანას ჩრდილოეთიდან ესაზღვრება მონღოლეთი, ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან – რუსეთი და ჩრდილოეთ კორეა, აღმოსავლეთით აკრავს ყვითელი და აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვები, სამხრეთ-აღმოსავლეთით – სამხრეთ ჩინეთის ზღვა, სამხრეთით ესაზღვრება ვიეტნამი, ლაოსი, მიანმარი, ინდოეთი, ბჰუტანი და ნეპალი, დასავლეთით კი – პაკისტანი, ყაზახეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი და ავღანეთი. 14 პირდაპირ მოსაზღვრე ქვეყნის გარდა, ჩინეთს ყვითელი ზღვა აშორებს სამხრეთ კორეისა და იაპონიისგან, სამხრეთ ჩინეთის ზღვა კი – ფილიპინებისგან.
ჩინეთის უზარმაზარი ტერიტორია ბუნების მრავალფეროვნებით ხასიათდება, რაც უპირველესად განპირობებულია რელიეფისა და გეოლოგიური აგებულების თავისებურებებით. რელეიფში ჭარბობს მთები, პლატოები და მაღლობები, რომელთა შორის განსაკუთრებით აღსანიშნავია ტიბეტის მთიანეთი, რომელიც უმაღლესია მსოფლიოში. დაბლობებს უკავია ტერიტორიის მხოლოდ 12%. ისინი ძირითადად ქვეყნის აღმოსავლეთშია წარმოდგენილი. ცნობილია ჩრდილო-აღმოსავლეთ ჩინეთის ვაკე და ჩინეთის დიდი ვაკე, რომლებიც სოფლის მეურნეობის უმნიშვნელოვანეს რაიონებს წარმოადგენენ. აღნიშული რელიეფიდან გამომდინარე, მთავარი მდინარეების დინებაც აღმოსავლეთისკენაა მიმართული. ზედაპირი შეიძლება დავყოთ სამ დონედ. პირველი დონე წარმოდგენილია ტიბეტის მთიანეთით, რომელიც მდებარეობს როგორც ტიბეტის ავტონომიურ რეგიონში, ასევე ცინგხაის პროვინციაში და მსოფლიოში ყველაზე მაღალი მთიანეთია (ზღვის დონიდან 4000 მ-ზე მეტი). მეორე დონე მდებარეობს ქუნლუნის და ცილიენის მთების ჩრდილოეთით, სადაც მთათა სიმაღლე მკვეთრად იკლებს და მერყეობს 900-დან 1800 მეტრამდე. მესამე დონე კი გადაჭიმულია ტალოუს და თაიხანგის მთათა სისტემების აღმოსავლეთიდან სამხრეთ ჩინეთის ზღვამდე, სადაც გვხვდება 450 მ-ზე დაბალი მთები და ვაკე ადგილები.
[:]
