წითელი სასახლის სიზმარი – 红楼梦

შალვა ჩიხლაძე

0
139

წითელი სასახლის სიზმარი ცინგის დინასტიის შუა პერიოდის ჩინურ ლიტერატურულ შედევრადაა აღიარებული და შედის ჩინეთის ლიტერატურული ისტორიის 4 დიდ ნაწარმოებში.

წითელი სასახლის სიზმარი შექმნილია მე-18 საუკუნის შუა ხანებში, ცინგის დინასტიის ძლიერების ხანაში, ნაწარმოებს მეორენაირად “ქვის ამბავი” ეწოდება. წითელი სასახლის სიზმარი შესრულებულია პეკინურ დიალექტზე და სწორედ მასში გამოყენებული ლექსიკოლოგიური ნიმუშები გამოიყენეს მეოცე საუკუნეში სალიტერატურო ჩინურზე მუშაობისას ჩინელმა ენათმეცნიერებმა და ლინგვისტებმა. ნაწარმოების ავტორია ცაო სუეცინი და ის ნახევრად ავტობიოგრაფიული ხასიათისაა. ცაო აღწერს საკუთარი და მეგობრების ცხოვრებას, მათ პირად და საზოგადოებრივ აქტივობებს. ცაოს მონათხრობი შეიცავს უმნიშვნელოვანეს ცნობებს ცინგის დინასტიის ჩინური და მანჯურიული საზოგადოების თანაცხოვრების, სოციალური და კულტურული ნორმების შესახებ.

ნაწარმოების პირველი ბეჭდური ვერსია 1791 წლისთვის თარიღდება და ცინგის დინასტიის ერთ-ერთი ყველაზე ძლევამოსილი იმპერატორის ციენლონგის მმართველობის ბოლო პერიოდს უკავშირდება.

წითელი სასახლის სიზმრები ინგლისურად პირველად 1868 წელს გამოიცა და დიდი დაინტერესება გამოიწვია ბრიტანულ სალიტერატურო საზოგადოებაში.

ნაწარმოების კინემატოგრაფიული ვერსია ჰონგ-კონგელმა რეჟისორებმა გადაიღეს, ხოლო ინგლისურენოვანი ოპერა 2014 წელს სან ფრანციკოს ოპერაში შეასრულეს, კომპოზიტორი ჩინური წარმოშობის ამერიკელი რეჟისორი ბრაით შენგი იყო, ხოლო ლიბრეტოს ავტორი დავიდ ჰენრი ვანგი გახლდათ.