თვე: თებერვალი 2021

ჩინეთში ყოველ ახალ წელს თან ახლავს ისეთი დეტალები, რომელთა გარეშეც წარმოუდგენელია მისი აღნიშვნა. ერთ-ერთი რასაც ყველა ელის, რომ იხილოს, არის ფოიერვერკების შოუ. ლეგენდის თანახმად, ურჩხულ ნიენს ეშინია ფოირვერკის. მის შესაშინებლად ადამიანები ამ ჩვეულებას დღემდე ინარჩუნებენ. არსებობს ჩინური ხალხური გამონათქვამი: “გაუღე კარი ფოირვერკებს”[1], იგი გამოხატავს იმას, რომ როდესაც ახალი წელი დგება, პირველი, რისთვისაც თითოეული სახლი აღებს […]

გაზაფხულის ხვეულა, იგივე ჩუნძიუენ[1], სხვაგვარად გაზაფხულის ნამცხვრის, გაზაფხულის ფირფიტის ან ბლინების სახელწოდებით მოიხსენიება. კერძის სამშობლოდ ჩინეთი ითვლება, თუმცა იგი სამხრეთ აზიისა და ევროპის მრავალ ქვეყანაშიც ფართოდ გავრცელებულია. ისტორიული ცნობების მიხედვით, გაზაფხულის ხვეულას მსგავსი კერძი პირველად ძინის დინასტიაში (266–420 წწ.) გვხვდება. ცომის თხელ ფირფიტაზე დალაგებული ხილი და ბოსტნეული „ჩუნფან“-ის (გაზაფხულის თეფში) სახელით მოიხსენიებოდა, აღნიშნავდა გაზაფხულის დასაწყისს […]

იუენსიაოძიე[1] მთვარის კალენდრის პირველი თვის მეთხუთმეტე დღეს აღინიშნება. დღესასწაულს ფარნების ფესტივალსაც უწოდებენ, რადგან ამ დღეს ხალხში გავრცელებულია ფარნების დაკიდება, ტარება, ყურება და სხვა მრავალი ფარნებთან დაკავშირებული წეს-ჩვეულება. ჩინელებმა ფარნების ფესტივალის აღნიშვნა ხანის დინასტიის[2] მმართველობის პერიოდიდან დაიწყეს. ეს იყო ბუდჰიზმის აყვავების ხანა. მთვარის კალენდრის პირველი თვის მეთხუთმეტე დღეს ერთმა იმპერატორმა ბრძანა, რომ აენთოთ ფარნები იმპერიულ სასახლესა […]

ჩინეთში, მთვარის კალენდრის პირველი თვის მეთხუთმეტე დღეს ამზადებენ თანგიუენს[1], რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც იუენსიაო. თანგიუენს, როგორც საკვებს, საკმაოდ დიდი ხნის და საინტერესო ისტორია აქვს. მას თავდაპირველად ერქვა ფუიუენწი, შემდეგ კი უწოდეს იუენსიაო, ბიზნესმენები მას იუენპაოდაც მოიხსენიებენ. უზადოდ საინტერესოა იუენსიაოს, იგივე თანგიუენის, შიგთავსი, იგი სავსეა შაქრით, ვარდით, სეზამით, წითელი ლობიოს პასტით, დარიჩინით, კაკლის მარცვლებით, თხილით, იუბას(იგივე […]

  ნიენკაოს[1] სულ მცირე ათასწლიანი ისტორია აქვს, ჯერ კიდევ ლიაოს დინასტიის[2] პერიოდის პეკინში, ახალი წლის პირველ თვეს ამ კერძით გამასპინძლება ფართოდ გავრცელებულ ტრადიციას წარმოადგენდა. თუმცა სანამ ნიენკაო გაზაფხულის ფესტივალს[3] დაუკავშირდებოდა და თანამედროვე სახით წარმოგვიდგებოდა, ბრინჯის ნამცხვრის მომზადების პირველი ისტორია გაცილებით ადრეულ ლეგენდას უკავშირდება.             გაზაფხულის და შემოდგომის პერიოდში[4], როდესაც მოსახლეობა ომიანობისა და გაჭირვებისგან იტანჯებოდა, უს […]

ძველ ჩინეთში ციურ სხეულებსა და ვარსკვლავთა ჯგუფებზე დაკვირვების გზით, გაზაფხულის, ზაფხულის, შემოდგომისა და ზამთრის, ოთხი სეზონის მონაცვლეობის ციკლი ოდითგანვე შეამჩნიეს. ამავდროულად შენიშნეს, რომ მთვარე ფორმას იცვლიდა, თუმცა ამ ცვალებადობაში შეინიშნებოდა გარკვეული კანონზომიერება. მთვარე გადიოდა ფაზებს ახალი მთვარიდან სავსე მთვარემდე, შემდეგ კი სავსე მთვარიდან ახალ მთვარემდე. პერიოდს, რომელიც მთვარეს ერთი სრული ფაზისთვის სჭირდებოდა, თვე უწოდეს. ასე […]

„სიაო ნიენ[1]“ ტრადიციული ჩინური ფესტივალია, „სიაონიენიეს“[2] ასევე უწოდებენ „კუო სიაონიენ“[3]. ჩრდილოეთ ჩინეთის მოსახლეობა მთვარის კალენდრით მეთორმეტე თვის 23-ე დღეს უწოდებს „პატარა წელს“, ხოლო სამხრეთელები – იმავე თვის 24-ე დღეს. „ძი წაო“ (祭灶[4]) ძალიან გავრცელებული და ჩინელი ხალხისთვის უმნიშვნელოვანესი ტრადიციაა. წარსულში „სამზარეულოს ღმერთის“ სალოცავს ან მის კერპს ყოველი ოჯახის სამზარეულოში იხილავდით. „სამზარეულოს ღმერთი“ ახალი წლის წინა […]

   ფარნების ფესტივალი, იგივე იუენსიაოძიე[1] ან ტენგძიე[2] მთვარის კალენდრის პირველი თვის მე-15 დღეს აღინიშნება და გაზაფხულის ფესტივალის ერთ-ერთი გამორჩეული და მნიშვნელოვანი დღესასწაულია. ჩვეულებრივ, ფერადი ფარნების ჰაერში გაშვებით, ნავების შეჯიბრის ჩატარებითა და სადღესასწაულო ფოიერვერკებით აღინიშნება. ფარნების ფესტივალი შერიგების, მშვიდობისა და მიტევების სიმბოლოა. ფერად ფარნებზე ხშირად გამოცანებსაც წერენ, რომლის ამოხსნის შემთხვევაში გამომცნობი საჩუქრდება. ვინაიდან გამოცანების გამოცნობა ცოდნასა […]